Gezond verstand of wantrouwen?
Eigenlijk verbaast het me niet dat er steeds meer mensen zijn met angst- en/of dwangstoornissen.
Onze hele maatschappij is gericht op wantrouwen. Alles moet worden gecontroleerd.
Niets of niemand is te vertrouwen totdat…. bewezen is dat iets of iemand wel te vertrouwen is.
Precies daar zit de kern waarbij het misgaat.
Angst vraagt controle en controle lokt angst uit.
Gezond verstand is goed. Wantrouwen is schadelijk.
Op de tekening zie je het lemniscaat staan. De oneindige beweging. Twee tegendelen die elkaar nodig hebben en zonder elkaar niet kunnen bestaan. Zoals eb en vloed, zomer en winter, dag en nacht. De ene kan bestaan omdat de ander er is. De beweging gaat van de ene kant naar de andere kant. Die beweging is de balans.
Vertrouwen staat achter je. Wantrouwen staat voor je.
Achter ons voelen we veiligheid en steun.
Voor ons zien we het bewijs. Als bewijs er is, dan is vertrouwen niet meer nodig.
Omdat (normaal) wantrouwen in onze taal nogal een vervelend woord is, kun je beter ‘gezond verstand’ gebruiken.
Vanuit het vertrouwen – dat we direct ergens voelen – kunnen we ons gezonde verstand inzetten om van daaruit weer meer vertrouwen te krijgen.
In de rigide karakterstructuur is dit de beweging tussen vorm en intentie.
Wantrouwen (gezond verstand) is goed. We hebben het nodig, zolang het in balans is met het vertrouwen en niet als voorwaarde wordt gebruikt om vertrouwen te bewijzen. Op het moment dat de balans weg is (in het lemniscaat aan één kant blijven) wordt het wantrouwen negatief. Dan gaat het alleen maar over de vorm, de voorwaarden en de controle.
Elke intentie heeft een vorm nodig en die mag aan voorwaarden voldoen. Dat is zelfs heel handig. Als mens hebben we dat nodig. Maar dit is doorgeslagen. Er is weinig ruimte voor gezond verstand. Er is alle ruimte voor wantrouwen.
Bewijzen vanuit wantrouwen
Als coach heb ik hier op twee manieren mee te maken. En – helaas – bijten die elkaar.
1.
De beweging tussen vertrouwen en wantrouwen is de kern van de problematiek van de naasten van mensen met GGZ-problematiek. Angst en dwang halen hun bestaansrecht uit wantrouwen. Naasten doen alles om te overtuigen en te bewijzen dat die angst en dwang niet nodig zijn. Helaas zijn angst en dwang onverzadigbaar.
100% zekerheid is niet voldoende, want hoe kun je die 100% voor 100% garanderen?
De kern van ‘Als helpen niet helpt’ en de Boonstra-methode gaan erom dat naasten weer gaan durven vertrouwen. Ook in het omgaan met onzekerheid en de dingen die we niet weten in het leven. Daarin zijn naasten het voorbeeld voor hun gezinslid met angst of dwang. Zij mogen laten zien hoe zij omgaan met wantrouwen en vertrouwen.
Het is goed om te weten dat angst en dwang niet kunnen omgaan met vertrouwen. Daar ligt het keerpunt waarop er iets verandert in de interactie tussen de naaste en zijn/haar gezinslid. In positieve zin.
2.
Als professional heb ik te maken met wetten en regels. Dat is goed en dat is handig totdat…. het alleen nog maar gaat over controleren en bewijzen. Totdat het alleen maar gaat om de vorm en het wantrouwen. Totdat de werkelijke intentie niet helder meer is.
Ik heb het gevoel dat ik moet bewijzen dat ik te vertrouwen ben. En dat is precies wat onmogelijk is.
Ik ben lastig
De laatste maanden zijn er mensen die mij ‘lastig’ vinden. Mijn stemmetje van vroeger kent dat goed. Het oordeel dat daarbij hoort is: koppig. De ander zet zich daarmee boven mij.
Het ‘koppige’ deel in mij stond voor iets dat er niet mocht zijn. Mijn oplossing als kind was om me aan te passen. Een vaardigheid die ik me tot in de finesses heb eigen gemaakt.
Toch komt regelmatig dat ‘koppige’ stuk omhoog. Dat gebeurt als iemand werkelijk over mijn grens heengaat. De grens die alles te maken heeft met vertrouwen. Een waarde die voor mij op nummer 1 staat.
Als iemand alleen maar praat vanuit wantrouwen schiet ik in mijn ‘koppige’ stuk. Ik voel me het kleine kind dat genegeerd en afgewezen wordt. Het kind dat niet mag voelen en er niet mag zijn. Alleen bewijs geldt!
Zoeken naar een vorm die past bij mijn intentie
Nu ik voor mijn praktijk bezig ben met herregistratie, visitatie, erkenning en herziening van mijn algemene voorwaarden kom ik hiermee in conflict. Dit gaat voorbij het gezonde verstand.
Wat mij daarbij vanuit wantrouwen gevraagd wordt, komt in conflict met de manier waarop ik met cliënten werk.
Vanuit het vertrouwen en contact ontstaat het contract (de voorwaarden). Als die niet kloppen in het contact tussen de cliënt en mij, dan is het vertrouwen onvoldoende. Dat is helemaal oké. Dan ben ik niet de goede persoon voor deze cliënt.
En hoe kan ik werken vanuit vertrouwen als ik mijn cliënt allerlei papieren moet laten lezen en ondertekenen, die duidelijk gebaseerd zijn op wantrouwen?
Ik ben er nog niet uit.
Wat ik geloof en ervaar is dat voorwaarden scheppen goed mogelijk is vanuit vertrouwen. Maar dat vraagt een andere waarde en visie van ‘de wettelijke instanties’. Dat vraagt de beweging tussen vertrouwen en gezond verstand.
Tot nu toe tref ik helaas mensen die zeggen dat de voorwaarden er eerst moeten zijn voordat het vertrouwen kan komen. Het lijkt alsof ik Chinees praat tegen een Fransman. Mijn ‘koppig’ deel vindt daar iets van.
Voor mij om te kiezen waar ik werkelijk voor wil staan. Dat weet ik wel. Nu is het aan mij om daar met mijn gezonde verstand een vorm bij te vinden.
ps. Hierin ligt een enorme kans voor de GGZ! Angst en dwang (onderdeel van veel GGZ-problematiek) gaan benaderen vanuit vertrouwen. Ik deel graag mijn ervaring en kennis hierin.
Op 3 oktober 2023 start de volgende training voor professionals in de Boonstra-methode.
Ik vertel hier alles over in de informatie bijeenkomsten:
Dinsdag 23 mei om 19.00 uur online
Woensdag 31 mei om 15.30 uur live in mijn praktijk in Alphen aan den Rijn
Juist dit spanningsveld heeft mij doen beslissen om zonder vergoeding van verzekering te gaan werken. En ik zak wel in prijs voor mensen met een uitkering of in de schuld/hulp. Mensen die echt voelen dat ze bij jou moeten zijn betalen zelfs in de schuldhulp een aardig bedrag. Ik voel me fijn bij afstemmen, dat doe ik hier ook. In de eerste plaats op mezelf; ik voel me hier fijn bij.
Mooi dat je dit zo doet.
Ik zeg altijd dat geld geen probleem is voor naasten om hulp van mij te krijgen. En dat is ook zo.
Wel maak ik me ernstig zorgen om deze hele maatschappelijke beweging in het wantrouwen omdat dit angst en dwang versterkt.
Ja dat snap ik helemaal. En toch is ook dan de weg, hoe wil ik me voelen en zorg dragen voor de onderlaag in mezelf; wat zegt dit over mij.. Maar ik herken de uitdaging hiervan. Bij mij is dat de bezuinigingen in de zorg wat dat met VG bewoners doet. Dat haalt mij makkelijk uit iets met die buitenwereld willen ipv eerst de aandacht voor mijn binnenwereld. Omdat de krachtigste en helderste beweging uit oké voelen in onze onderlaag ontstaat, door eigen angst heen. Ook voor dit soort grote dingen waar we geen invloed op lijken te hebben..