Het is zo sneu en zielig voor hem

“Ik vind hem sneu.” Haar gezicht spreekt boekdelen. Een combinatie van medelijden en een vleug walging. Ann heeft het over haar man met smetvrees. “Zoals hij staat te boenen en poetsen…”  Ze is even stil. “Eigenlijk vind ik het gewoon belachelijk. Ik schaam me voor hem.”

“Het is een zielige situatie. Die ouders doen hun best en het is ook zwaar. Ze hebben een dochter met een pittige eetstoornis en OCD, maar het lukt ze niet om niet mee te gaan in haar dwang.”  Menno is psycholoog en vraagt mij op advies wat hij nog kan doen in de begeleiding van deze ouders.

“Ik ben veel te klein geboren en direct in de couveuse gelegd. In een tijd dat je daarin als baby zomin mogelijk aangeraakt mocht worden.”  Peter heeft een angststoornis en ergert zich mateloos aan zijn moeder die hem nog steeds sneu en zielig vindt.

Zielig en sneu – de betekenis

Als je gaat zoeken op de betekenis van zielig, dan word je niet vrolijk.
1) Bedroevend 2) Beklagenswaardig 3) Deerniswaard 4) Deerniswekkend 5) Ellendig 6) Erbarmelijk 7) Godsjammerlijk 8) Jammerlijk 9) Meelijwekkend 10) Meewarig 11) Rampzalig 12) Sneu 13) Stakkerig 14) Teleurgesteld 15) Teleurstellend 16) Treurig 17) Troosteloos

Zoeken op sneu maakt het niet veel beter.
sneu bijv.naamw. Uitspraak: [ snø ] als iets iemand teleurstelt. Voorbeeld: ‘Krijg je die baan niet? Dat is sneu voor je.’ Synoniemen: : teleurstellend, jammer Synoniemen: betreurenswaardig hard helaas jammer jammer genoeg jammerlijk onbevredigend ontoereikend onvoldoende spijtig teleurstellend

De woorden zielig en sneu maken de ander klein. Degene die deze woorden uitspreekt voelt zichzelf groter en beter dan de ander. En – misschien nog wel het meest triest – je hebt geen geloof of vertrouwen in de ander. Eigenlijk zeg je tegen iemand die je zielig of sneu vindt: “Jij kan het niet en ik denk niet dat het je ooit gaat lukken. Je bent zwak.” 

Wat zegt iemand zielig vinden over jezelf?

Net als bij feedback zeggen de woorden zielig en sneu het meest over de persoon die het zegt over of tegen een ander.
Neem Ann uit het eerste voorbeeld. Zij is eerlijk en zegt dat ze zich schaamt voor haar man en voor wat hij doet. Ik ken hun situatie en ik snap haar schaamte.
Ons schaamtegevoel gaat via de ogen van de ander. Haar man schaamt zich niet. Al zijn aandacht energie gaat naar het geruststellen van zijn angst door middel van dwanghandelingen. Ann ziet echter hoe andere mensen reageren als ze er iets over vertelt. De schaamte kent zij goed vanuit vroeger. Doe gewoon en val niet op! Ze kan het haar moeder nog steeds horen zeggen.

Menno, uit het tweede voorbeeld, zegt dat hij alles geprobeerd heeft om deze ouders anders te laten reageren. Het lukt ze niet. Of lukt het hem niet? Ook mij probeert hij te overtuigen dat hij alles goed heeft gedaan en de juiste adviezen heeft gegeven aan deze ouders. “Hoe is het voor jou dat je adviezen wel kloppen, maar niet werken?” vraag ik hem. Dat vindt hij lastig. Diep van binnen voelt hij zich falen in deze begeleiding.

In het derde voorbeeld heeft Peter al veel aan zichzelf en zijn angststoornis gewerkt. Het contact met zijn ouders lijkt steeds moeizamer te verlopen. De angst en dat het leven zwaar is, herkent hij steeds meer in zijn ouders en (overleden) grootouders. Hij voelt zich klein en zwak als hij bij hen is. “Mijn moeder gebruikt het woord zielig vaak, maar ook als ze het niet gebruikt, zie ik het aan haar blik en haar hangende schouders.” Zijn klus is nu de kracht in zichzelf te voelen en kwetsbaar te mogen zijn.

Wat dan wel?

Vind ik nooit iemand zielig? Natuurlijk wel. Het woord kan heel snel in mijn gedachten schieten. Het gaat erom wat ik ermee doe.
Er komen bij mij veel cliënten die in een heftige of pittige situatie zitten. Ik kan iets of iemand triest vinden. En als therapeut vind ik het best lastig als iemand ervoor kiest om in zijn situatie te blijven, terwijl ik weet dat hij het zoveel kan verbeteren. Het is niet aan mij om mij groter of beter te voelen, maar wel om respect te hebben voor een keuze die ik niet zou maken en in mijn ogen schadelijk is.

Is dat niet gewoon een woordtrucje?
Nee. Ik heb het wel moeten leren. Mijn ogen moesten hierin door iemand anders geopend worden.
Als ik iemand zielig of sneu vindt, heb ik dat nodig om mezelf beter te voelen. Om niet te falen, om de redder in de dramadriehoek te kunnen zijn. Daar help ik mezelf mee.

Door te onderzoeken wat het over mij zegt, maakt dat ik direct anders kan kijken naar de ander die ik in eerste instantie zielig of sneu vond. Dat is niet altijd leuk. Wel eerlijk. Naar mezelf en naar de ander.

Ann wil graag met haar man relatietherapie gaan doen bij mij. Om haar eigen schaamte onder ogen te zien en gelijkwaardig naast hem te kunnen staan.

Menno heeft zich aangemeld voor de studiedag voor professionals over (Tegen)overdracht en je eigen parallel proces op 17 maart 2025.

En Peter volgt een traject bij mij dat je (nog) niet op mijn website vindt. Speciaal voor mensen die zelf een angst- of dwangstoornis hebben en op een andere manier, dan de reguliere hulpverlening, naar zichzelf willen kijken. Meer weten? Neem contact op via het contactformulier of mail naar info@sterkineigenkracht.nl of bel/app naar 0681941059