Einstein – Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg

De overeenkomst tussen Einstein, een ezel en mijzelf.

Je wilt graag iets veranderen bij de ander om hem of haar te helpen, maar het lukt niet. Terwijl je het echt probeert. Op allerlei manieren. De reactie die je krijgt is wéér hetzelfde. Een blog over meedwangen.

Dit is misschien wel de grootste frustratie van veel mensen. Je wilt het anders, je probeert het anders, maar uiteindelijk lukt het niet. Vaak omdat je omgeving niet meewerkt.
Het zou helpend zijn als anderen zorgen dat het voor jou makkelijker wordt om iets te veranderen. Toch?

Een ezel stoot zich geen drie keer aan dezelfde steen. Nou, ik wel. Zelfs meer dan vijftien jaar, elke dag opnieuw. Hoezo koppig, hardleers en eigenwijs?!

Vastzitten in een patroon

Het is van deze tijd om te praten over vastzitten in een patroon. In een patroon zitten hoeft niet erg te zijn. Ik ben blij met mijn vaste patronen, gewoonten en rituelen. Daardoor kan ik situaties inschatten en weet ik wat ik kan verwachten.
Daarnaast hou ik van flexibiliteit, kan ik redelijk goed loslaten en laten gebeuren wat er gebeurt (go with the flow).
Voor mij een mooie combi.

Vastzitten in een patroon wordt gezegd als het niet meer prettig voelt. Als er weinig beweging meer mogelijk is. Alsof je opgesloten zit. Dan zit je vast.
Maar ook hierbij weet je waar je aan toe bent en wat je kunt verwachten.
Je weet ook wat er van jou wordt verwacht, dus dat doe je. Het effect daarvan bij de ander, ken je.

Wat als dit niet prettig is? Wat als de reactie van de ander niet de reactie is die jij graag wilt?
Je probeert het nog een keer en nog een keer. Telkens net even anders. Dan moet die ander toch een andere reactie gaan geven?
Wat als het zo erg is, dat jij niet kunt doen wat jij wilt? Dat je alleen maar bezig bent met reageren zoals de ander dat wil. Dan kun je spreken van meedwangen en vermijden!

Telkens anders reageren

Een voorbeeld:
Casper heeft last van angsten. Hij is bang voor ‘iets’ van buiten dat zijn gezin ziek kan maken. Natuurlijk wil hij hen daarvoor beschermen. Angela (zijn vrouw) ziet dat het geen reële angsten zijn en probeert hem regelmatig uit te leggen dat de angst niet nodig is.
De ene keer stelt zij hem gerust. De andere keer legt ze uit wat ze precies heeft gedaan en waar ze is geweest met haar jas aan. Ze zegt dat hij niet bang hoeft te zijn dat haar jas besmet is. De volgende keer komt ze met argumenten om zijn angst weg te nemen. Soms wordt ze boos en vindt dat hij zich niet moet aanstellen. En weer een andere keer zucht ze diep en doet wat hij vraagt, namelijk haar jas op een speciale manier wassen zodat Casper zeker weet dat ‘het goed’ is. Daarbij moet ook alles worden schoongemaakt waar de jas langs is geweest in huis en moet zij douchen.
Alle keren is de reactie van Casper ongeveer hetzelfde. Zijn angst is niet weg, behalve wanneer Angela precies alles doet zoals hij wil. Dan zakt de angst uiteindelijk en wordt hij rustig.

Angela regeert telkens anders en toch is het effect bij Casper niet anders. Zijn angst wordt even gerustgesteld, maar komt telkens weer terug.

De frustratie bij Angela zit erin dat ze alles heeft gedaan en geprobeerd en dat niets helpt.
En ik herken dat. Ik heb alles geprobeerd om de angst en dwang bij mijn kind en partner weg te nemen. ALLES, gevarieerd met diverse emoties.
Effect? Het werd niet beter. Als ik heel eerlijk ben werd het alleen maar erger.

Hoe kan het dan dat het niet werkt?
Had Einstein geen gelijk?

Ik doe het anders dan ik deed en toch krijg ik wat ik kreeg

De buitenkant van wat ik deed, zag er anders uit, maar daaronder deed ik precies hetzelfde. Want wat ik niet veranderde was de aandacht die ik gaf aan de angst en dwang. Dat is ook wat Angela doet. Met alles wat ze zegt en doet geeft ze aandacht aan de angst van Casper. Met andere woorden en andere emoties, maar de basis van haar reactie is elke keer hetzelfde.
Alles wat je aandacht geeft groeit. De aandacht van Angela is de perfecte voedingsbodem voor de angst en bijbehorende dwang van Casper.

Alles wat je aandacht geeft groeit

“Ja maar,” zegt Angela “dat kan toch niet anders. De angst van Casper is er. Pas als die weg is kan ik het anders doen. Anders raakt hij volledig in paniek en escaleert alles.”
Dat klopt, dat is haar ervaring. En zo zit ze vast in het patroon van zijn angst, maar ook van haar eigen angst voor zijn reactie. Zo blijft ze meedwangen en vermijden. Hun kinderen die steeds meer door beginnen te krijgen wat er speelt, doen er in mee en passen zich automatisch aan aan de angst van hun vader.

Angela doet dit dit pas een paar jaar. Gelukkig nog niet zolang als dat ik het heb gedaan.
We willen graag dat de ander verandert, daarna kunnen wij veranderen. Maar de realiteit is dat we alleen onszelf kunnen veranderen. Daarin ben je niet afhankelijk van de ander.

Einstein en de ezel

Voor mij was het zoeken hoe ik het werkelijk anders kon gaan doen. De sleutel lag bij het minder aandacht geven aan de angst en dwang.
Na al mijn argumenten dat dit niet kon in mijn situatie, ben ik gaan ontdekken dat het wel mogelijk was. Alleen de voorwaarde was dat IK het anders ging doen. Dat IK ging veranderen.
Die overtuiging bij mijzelf veranderen kostte tijd. Het is nu eenmaal fijner om te zien wat de ander kan doen om beter te worden, in plaats van in je eigen spiegel te moeten kijken. Ik vond het doodeng, want daardoor wist ik niet wat ik kon verwachten.

Als je het anders doet dan je deed, krijg je iets wat je niet weet

Het heeft mij en mijn gezin veel gegeven. De angst en dwang is er nog steeds, maar veel minder en we geven de aandacht aan andere dingen.

Niemand kan je dwingen te veranderen. Een ezel mag zich honderduizend keer tegen dezelfde steen stoten. Maar klaag dan niet teveel.
Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg.

———————————————————————————————

Vrijdag 24 november 2024 komt mijn psychologische roman ‘Gedwongen’ uit.
Je bent van harte welkom bij de feestelijke boeklancering om 19.00 uur in Alphen aan den Rijn.
Meer info en aanmelden

———————————————————————————————

Wil jij meer lezen over hoe dit werkt en waarom ik dit deed en Angela dit doet?
In mijn boek “Als helpen niet helpt” leg ik dit allemaal uit. De processen van emotionele chantage, vermijden en meedwangen. Met werkboek zodat je met de vragen en opdrachten zelf aan de slag kunt.
Hier te bestellen.

Wil je liever contact met mij, dan mag dat natuurlijk ook. Stuur me een bericht of bel/app 06 81941059