Dwang maakt meer kapot dan je lief is!

Dwang maakt veel kapot. Om dat woorden te kunnen geven is moeilijk. Soms te moeilijk. Omdat de schaamte te groot is voor de dwanger. Omdat de dwang te beschadigend is voor de naaste. In dit blog laat ik je zien waarom de dwang zelf niet besproken hoeft te worden, maar wel het effect ervan.

Ze hebben al een lange weg afgelegd als ze voor de laatste keer bij mij komen. Niet alleen in kilometers (enkele reis bijna twee uur in de auto), maar vooral op de weg van de dwang.
Oscar worstelt al zijn hele leven met angst voor…… (hierover lees je verderop in dit blog) en lost dat op met dwanghandelingen en dwanggedachten. Hij kan goed vertellen welke weg hij heeft afgelegd als het gaat om zijn OCD. Hij is een gevoelige man die regelmatig contact zoekt met zijn vrouw.
Anique is altijd nodig geweest om hem gerust te stellen, om te zorgen dat hij weer kon ontspannen. Ze is een vriendelijke, zorgzame en gevoelige vrouw die weet wat ze wil. Ze neemt veel verantwoordelijkheid over, ook van Oscar. Teveel!
De dwang heeft veel gevraagd van hun relatie, maar op de één of andere manier zijn ze nog steeds samen en is hun liefde voor elkaar voelbaar.

Er gaat een beerput open

Ze komen voor de laatste keer bij mij. En ik vind het spannend, want vorige sessie was heftig.
Er is een dwang van Oscar waarover ze beiden niet willen praten. Voor Oscar zit er teveel schaamte op, voor Anique is het te moeilijk omdat Oscar voor deze dwang altijd de verantwoordelijkheid bij haar heeft neergelegd. Haar (figuurlijke) littekens zijn groot.
Ze beseffen dit beiden en hebben gedurende het traject open, eerlijk, met liefde en respect alle gevolgen van de dwang kunnen vastpakken en een plek kunnen geven. Behalve dat ene diepliggende stuk. Oscar heeft hieraan hard gewerkt met zijn eigen therapeut. Anique is daar blij mee en kan dat tegen hem zeggen. Het maakt dat deze dwang – of eigenlijk de angst die eronder ligt – nauwelijks meer opspeelt.
Tot vorige sessie.

Anique was woedend op Oscar. Er was iets gebeurt waardoor die specifieke angst van Oscar getriggerd werd en hij wilde daarin gerustgesteld worden door Anique. Zoals hij altijd had gevraagd zolang ze elkaar kenden en zoals Anique altijd had gedaan. Al was dat vaak vanuit machteloosheid en boosheid.

Dwang maakt kapot

Maar nu was er iets gebroken bij Anique. De opmerking van Oscar dat hij de verantwoordelijkheid niet bij haar legde maar dat hij alleen maar gerustgesteld wilde worden, zorgde ervoor dat de beerput bij Anique echt openging. Dit was heftig. Zeker voor Oscar.
Hij was zich gedurende het traject veel bewuster geworden van welk effect zijn angst en dwang op zijn gezin had gehad. Een spiegel die zeer confronterend was, maar waarin hij telkens een stukje verder durfde te kijken.

Nu ben je misschien nieuwsgierig om welke angst het gaat en wat er precies triggerde.
Weet je…. dit maakt niet uit. Het gaat erom dat ‘het’ er mag zijn. ‘Het’ is niet de trigger maar wat het doet tussen Oscar en Anique.
Anique heeft hierin zo ontzettend veel verdragen en gedragen, dat het lijntje nu knapte. Dat is niet zo vreemd als dat het lijkt. Het gaat beter met Oscar en daardoor ontstaat er ruimte voor haar gevoel.

Het werkelijk woorden geven aan wat er precies gebeurt in die angst en de dwang die daarop volgt, kunnen ze nog steeds niet.
In de vorige sessie ontdekten ze dat het daar niet omgaat.
Waar het wel omgaat is dat Anique nu werkelijk kon aangeven dat de grens voor haar bereikt was. Ze vertelde hoeveel deze dwang kapot had gemaakt bij haar en hun kinderen. Oscar voelde dat ergens wel aan, maar stapte nog te snel in zijn oude manier van omgaan met deze trigger. Voor hem was het nodig om de pijn en de littekens van Anique in volle hevigheid te zien. Dat maakte dat Anique nu de verantwoordelijkheid bij Oscar kon neerleggen.

Wrijving geeft glans

Het botst pas als twee grenzen tegen elkaar aan komen. Anique bleef nu staan. Ze durfde het eindelijk aan.
Het deel wat ze eigenlijk wilden overslaan omdat het te moeilijk was, kwam toch naar boven. Juist omdat hun liefde voor elkaar groot is. Juist omdat er steeds meer bespreekbaar was. Juist omdat ze beiden hun eigen verantwoordelijkheid gingen nemen. Dit noem ik het vastpakken.
De reden dat ik graag met stenen werk, is dat er niet veel woorden nodig zijn. Het gevoel zegt meer zonder woorden. Overtuigen en argumenten zijn dan niet meer nodig.

Oscar en Anique wisten dat een beetje wrijving erbij hoort. Deze mate van wrijving hadden ze nog niet meegemaakt en vonden ze heftig. Ze beseffen nu wel dat dit nodig was. De nieuwe glanslaag wordt er steeds mooier door.
Ze zijn er nog niet, maar Anique is nu in staat om haar kwetsbaarheid naar Oscar te laten zien zonder hem te beschuldigen of het voor hem op te lossen. Oscar neemt zijn verantwoordelijkheid. Ook in deze trigger die zijn angst en dwang aanzet.
In deze laatste sessie geeft hij aan dat er werkelijk iets bij hem verandert is. Enerzijds moeilijk, anderzijds geeft het hem juist ruimte.
Ze zijn er nog niet, maar ze gaan het redden deze twee. Hun liefde is groot.
Als er weer wrijving nodig is, weten ze me te vinden.

In het e-book “Wie zijn wij samen naast de GGZ-diagnose?” leg ik uit welk effect de diagnose heeft op je relatie en hoe het komt dat je in een patroon terechtkomt waarin de diagnose centraal staat in plaats van jullie liefde voor elkaar.
Door middel van oefeningen kun je de eerste stap zetten om elkaar weer te gaan zien naast de diagnose in plaats van elkaar te zien door de diagnose.